Genel bilgiler

Karayolu, barajlar, istinat duvarları, otoyollar, hava alanları gibi pek çok mühendislik uygulaması, doğal malzeme ile dolgu imalatı yapılmasını gerektirmektedir. İyi kompakte edilmiş bir zemin için yerinde en yoğun duruma (en yüksek kuru birim hacim ağırlığına) ulaşmak gerekmektedir. En yoğun durum, su içeriğinde hemen hemen hiç değişim olmadan zeminin içindeki havanın azaltılması (dışarı alınması) ile sağlanır. Bu amaçla, zeminin mekanik ve fiziksel özelliklerinin iyileştirilmesi için mekanik bazı araçlar kullanılarak zeminin bünyesindeki su ve tane hacmi sabit iken, havanın dışarı atılması işlemine kompaksiyon adı verilir. 

Teknik özellikler

Proktor deneyi bir çarpma kompaksiyonudur. Proktor çekici, zemin örneği üzerine çok sayıda düşürülür. Çekicin kütlesi, düşme yüksekliği, düşme sayısı, zemin seviyesi sayısı ve kalıbın (mold) hacmi standarttır. 
Proktor deneyleri, zemine aktarılan enerji düzeylerinin farklılığına bağlı olarak iki farklı deney ekipmanı ile gerçekleştirilir. Standart ve Modifiye Proktor olarak adlandırılan deneylerin birbirlerine göre farklılık gösterdiği durumlar Tablo 1’de verilmiştir.

Tablo 1. Standart ve Modifiye Proktor Deneyleri Arasındaki Temel Farklılıklar

Proktor Deneyi için kullanılacak ekipmanlar Şekil 1’de verilmiş olup, her Proktor seti, bir kalıp (mold) ve kalıp üzerine monte edilen bir yakadan oluşmaktadır. Sıkıştırma enerjisini uygulamak için ise ağırlığı ve düşüş yükseklikleri standart ve modifiye Proktor için birbirinden farklıbirer tokmak kullanılmaktadır.  
 
Şekil 1. Standart ve Modifiye Proktor Deney Ekipmanı

Yapılan analizler

•    Proktor testinde amaç, sahada en iyi sıkışmanın sağlanabileceği (en yoğun durum) karışımda kullanılacak su içeriğinin belirlenmesidir. Bu su içeriği, optimum su içeriği olarak adlandırılmaktadır.

Numune gereksinimleri

•    STANDART PROKTOR için;

•    MODİFİYE PROKTOR için;

•    Her iki deney türü için minimum 10-15 kg arasında kuru numune gerekmektedir.